سلام و عرض ادب خدمت شما همکاران و اساتید گرامی
محتوای آموزشی فصل 7 زیست یازدهم، بر روی سایت دبیرخانه راهبری زیست شناسی قرار داده شده است.
برای دریافت آموزش مجازی هر بخش بر روی نام آن کلیک نمایید.
فایل صوتی - تصویری مربوط به گفتار 2
فایل صوتی، تصویری گفتار 3- بخش 1
تاریخ: چهارشنبه , 21 اسفند 1398 (23:24)
سلام و عرض ادب خدمت شما همکاران و اساتید گرامی
محتوای آموزشی فصل 5 زیست شناسی دهم، بر روی سایت دبیرخانه راهبری زیست شناسی قرار داده شده است.
برای دریافت آموزش مجازی هر بخش بر روی نام آن کلیک نمایید.
تاریخ: چهارشنبه , 21 اسفند 1398 (23:24)
سلام و عرض ادب خدمت شما همکاران و اساتید گرامی
محتوای آموزشی فصل 7 زیست یازدهم، بر روی سایت دبیرخانه راهبری زیست شناسی قرار داده شده است.
برای دریافت آموزش مجازی هر بخش بر روی نام آن کلیک نمایید.
فایل صوتی - تصویری مربوط به گفتار 2
فایل صوتی، تصویری گفتار 3- بخش 1
تاریخ: چهارشنبه , 21 اسفند 1398 (23:24)
بطن‌های طرفی که هر کدام در یکی از نیمکره های مغز قرار دارند، دارای مایع مغزی - نخاعی هستند که این مایع از طریق شبکه کوروئید بطن طرفی ایجاد می‌گردد. در ابتدا مایع مغزی-نخاعی در بطن طرفی انباشته شده و از طریق سوراخ مونرو (سوراخ بین بطنی) به بطن سوم، سپس از راه مجرای سیلویوس به بطن چهارم انتقال می‌یابد. درنهایت، از طریق بطن چهارم است که مایع مغزی-نخاعی از دستگاه بطنی خارج می‌گردد. یک سوراخ بین بطنی (سوراخ مونرو) به ندرت مسدود می‌گردد.
هر بطن طرفی از سه قسمت تشکیل شده‌است:
شاخ جلویی (Anterior horn) که به داخل لوب پیشانی کشیده می‌شود.
شاخ پشتی (Posterior horn) که به داخل لوب پس سری راه می‌یابد.
شاخ تحتانی (Inferior horn) که به داخل لوب گیچگاهی می‌رود.
درون مغز چهار بطن وجود دارد.
بطن های طرفی یا جانبی (چپ و راست)
بطن سوم
بطن جهارم
چند مجرا یا فورامن وظیفه ارتباط میان بطن‌ها را بعهده دارند. دو بطن راست و چپ از راه سوراخ میان بطنی یا مونرو به داخل بطن سوم مرتبط بوده و بطن‌های سوم و چهارم همتوسط مجرای سیلویوس به هم راه دارند.
تاریخ: سه شنبه , 15 بهمن 1398 (23:06)
سطح شکمی شیار روی این سطح قلب مشخص است.در این سطح اولین رگ سرخرگ ششی است و پشت آن نیز.سرخرگ آئورت واقع است.
سطح پشتی قلب شیار عمود و دهلیزها در این طرف بیشتر پیدا هستند.
تاریخ: سه شنبه , 15 بهمن 1398 (23:06)
سوالات آزمون زیست شناسی 3 نوبت اول (دی ماه)
سوالات آزمون زیست شناسی 3 نوبت دوم (خرداد ماه)
جهت دریافت سوالات زیست شناسی 3 (نوبت دوم) همکاران محترم نواحی و مناطق روی لینک های زیر کلیک کنید.
تاریخ: سه شنبه , 15 بهمن 1398 (23:06)
دستگاه عصبی خودمختار شامل دو بخش سیستم عصبی سمپاتیک و سیستم عصبی پاراسمپاتیک می‌شود
همانطور که پیش از این بیان شد، سیستم اعصاب پیکری فعالیت ارادی دارد اما سیستم اعصاب خودمختار فعالیت‌های غیرارادی بدن از جمله کنترل فشار خون، حرکات و ترشحات لوله‌ی گوارش، تخلیه‌ی مثانه، تعریق، دمای بدن و … را کنترل و تنظیم می‌کند.
از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های سیستم اعصاب خودمختار، سرعت و شدت عملکرد آن است. برای مثال دستگاه عصبی خودمختار می‌تواند در مدت سه تا پنج ثانیه، سرعت ضربان قلب را به دو برابر حالت عادی برساند.
عمده‌ی فعالیت های این سیستم در نخاع و هیپوتالاموس است.
به طور کلی سیستم اعصاب خودمختار اطلاعات حسی را از اندام‌های داخلی بدن، وارد نخاع و یا بخش‌هایی از مغز همچون هیپوتالاموس کرده و سپس پاسخ‌های انعکاسی غیرارادی را به صورت مستقیم و هدایت شده به اندام‌های داخل بدن منتقل می‌کند.
دستورات صادر شده توسط مغز و نخاع به وسیله‌ی دو سیستم عصبی سمپاتیک و سیستم عصبی پاراسمپاتیک به اندام های درونی بدن منتقل می‌شود.
این سیستم در حالت استرس و فشار روحی فعال‌تر شده و انسان را برای فعالیت‌های هیجانی آماده می‌کند. البته به طور کلی سیستم عصبی سمپاتیک در همه حال فعال بوده و تنظیم سوخت و ساز بدن را بر عهده دارد.
اعصاب سمپاتیک در نخاع به همراه اعصاب نخاعی خارج می‌شود و تقریبا عملکردی مخالف با عملکرد سیستم عصبی پاراسمپاتیک انجام می‌دهد.
این سیستم ضربان قلب را افزایش داده و اندازه‌ی رگ‌های خونی را در شرایط مختلف تنظیم می‌کند.
رشته‌های عصبی پاراسمپاتیک از برخی اعصاب مغزی و همچنین برخی اعصاب نخاعی خارج می‌شود.
به طور کلی سیستم عصبی پاراسمپاتیک، وظیفه دارد که همئوستاز بدن را حفظ کرده و آن را به حالت اولیه بازگرداند. این سیستم ضربان قلب را کند کرده و با گشاد کردن رگ ها، اکسیژن رسانی و تغذیه‌ی اعضای بدن را آسان‌تر می‌کند.
تاریخ: سه شنبه , 15 بهمن 1398 (23:06)
قشر مغز شامل نورون (بخش خاکستری) است که با بخش‌های دیگر مغزی به وسیله‌ی آکسون(بخش سفید) در ارتباط است
به بخش سطحی مخ کورتکس گفته می‌شود که دارای برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های متعدد است. کورتکس دارای 16 میلیارد نورون است که در لایه‌های خاصی قرار گرفته اند.(مخچه شامل 70میلیارد و درمجموع مغز دارای 86 میلیارد نورون است.)
سطح سلول های عصبی کورتکس به رنگ خاکستری بوده و بخش خاکستری مغز را ایجاد می‌کنند.
در زیر قشر مغز (Cortex)، رشته‌های بلند عصبی به نام آکسون وجود دارند که ارتباط نقاط مختلف مغز را میسر می‌کنند. این قسمت را بخش سفید مغز می‌نامند.
قشر مغز دارای برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های متعدد است. فرورفتگی‌های قشر مخ باعث افزایش سطح مغز می‌شود و اجازه می‌دهد تا نورون های بیشتری داخل جمجه جای گیرند و به همین علت سبب افزایش عملکردهای مغزی می‌شود.
هر فرورفتگی در مغز یک Gyrus نامیده شده و به شیار این فرورفتگی‌ها Sulcus گفته می‌شود. برای هر فرو رفتگی و شیار جهت تعیین مناطق خاص مغزی نام‌هایی وجود دارد.
مقطع عرضی کرونال، نشان دهنده‌ی Basal ganglia
مسیرهایی که بخش سفید (White matter) خوانده می‌شوند قسمت‌های مختلف قشر مخ را به یکدیگر مرتبط می‌کنند.
پیام‌ها می‌توانند از این طریق از یک Gyrus به Gyrus دیگر و از لوبی به لوب دیگر و همچنین از بخشی از مغز به بخش دیگر آن منتقل شوند.
در بالای بطن سوم قرار گرفته و مرکز اصلی کنترل غیر ارادی بدن است. هیپوتالاموس (Hypothalamus) در کنترل رفتارهایی نظیر گرسنگی، تشنگی، خواب و پاسخ‌های جنسی نقش دارد.
در بخش کوچکی از پایین استخوان جمجه قرار گرفته است. غده ی هیپوفیز توسط ساقه‌ای به هیپوتالاموس متصل می‌شود.
این غده بعنوان غده‌ی اصلی یا مرکزی شناخته شده و کنترل ترشح سایر غدد در بدن را برعهده دارد. این غده ترشح هورمون‌هایی نظیر هورمون رشد، هورمون‌های جنسی و … را افزایش داده و در پاسخ به استرس و تنش‌های محیطی دخیل است.
در پشت بطن سوم قرار دارد. این غده با ترشح ملاتونین در تنظیم ساعت داخلی بدن و ریتم‌های شبانه نقش دارد. این غده به رشد جنسی نیز کمک می‌کند.
بعنوان ایستگاهی برای دریافت اغلب اطلاعات از قشر مغزی و پردازش آن ها شناخته می‌شود. این بخش در احساس درد، هشیاری و حافظه نقش دارد.
شامل caudate، putamen، globus pallidus است. این بخش با همکاری مخچه انجام حرکات ظریفی مثل حرکت نوک انگشتان را میسر می‌کند.
ساختار دستگاه لیمبیک در شکل‌گیری حافظه دخیل است
این بخش مرکز احساسات، یادگیری و حافظه است. این دستگاه شامل Cingulate، هیپوتالاموس، Amygdala (واکنش های احساسی) و hippocampus (حافظه) است.
حافظه یک فرآیند پیچیده‌ی سه مرحله ای است.
کدگذاری (Encoding) به معنای تصمیم‌گیری درباره‌ی این می‌باشد که چه موضوعی مهم است.
ذخیره سازی (Storing) در مغز کم و بیش به صورت دیجیتالی بوده ولی موارد بیولوژیک هم بر روی آن تاثیر دارد. این ذخیره سازی معمولا جای مشخصی نداشته و ظرفیتی در حد 1 پتابایت دارد.
بازخوانی (Recalling) به معنای به یادآوری دوباره یک موضوع بایگانی شده در مغز می‌باشد.
مناطق مختلف مغز در انواع حافظه دخیل هستند. مغز باید جهت انتقال حافظه ی بلند مدت به کوتاه مدت فعالیت کند.
بخش قشر Prefrontal اطلاعات را در حافظه ی کوتاه مدت ذخیره می کند و هیپوکامپ مسئول کد گزاری حافظه ی بلند مدت است.
مطلب مرتبط: حافظه، ظرفی پر نشدنی
حافظه کوتاه مدت (Short-term memory)، حافظه کاری (Working memory) نیز خوانده می‌شود و در قشر Prefrontal مغز رخ می‌دهد.
اطلاعات در این بخش در حدود یک دقیقه ذخیره شده و ظرفیت این بخش شامل هفت مورد است. برای مثال به شما این امکان را می‌دهد که شماره تلفنی که به تازگی به شما گفته شده را بخاطر آورده و شماره‌گیری کنید.
همچنین این بخش در خواندن متن نیز دخیل بوده و در به خاطر سپردن جمله‌ای که پیش از آن خواندهاید کمک می‌کند.
حافظه بلند (Long-term memory)، در لوب گیجگاهی مغز در هیپوتالاموس پردازش می‌شود و زمانی فعالیت می‌کند که شما می‌خواهید چیزی را برای طولانی مدت به خاطر بسپارید. این نوع حافظه ظرفیت تقریبا نامحدودی دارد. این بخش شامل حافظه ی آشکار و مجازی است.
حافظه ی مهارتی (procedural) در مخچه پردازش می شود و این اطلاعات در Basal ganglia قرار می‌گیرد.
خاطراتی نظیر چگونگی بازی با وسایل و دوچرخه سواری و … به صورت خودکار در این بخش ذخیره می شود.
تاریخ: سه شنبه , 15 بهمن 1398 (23:05)
CSF در داخل بطن های مغز انسان تولید می‌شود
مغز انسان دارای حفره‌هایی خالی به نام بطن (Ventricle) می‌باشد.
در داخل بطن ها مایعی بی رنگ به نام مایع مغزی نخاعی (CSF) وجود دارد. مایع مغزی نخاعی در داخل مغز و نخاع و در اطراف آن جریان داشته و از آسیب به این دو جلوگیری می‌کند. این مایع، دائما با خون تبادلات انجام می‌دهد.
دو بطن عمیق در بین نیمکره های مغز انسان وجود دارد که بطن های جانبی نامیده می‌شوند. هر دوی این بطن ها با بطن سوم ارتباط دارند.
بطن میانی از طریق بطن باریک دوم به بطن چهارم، و بطن چهارم از طریق کانال سیلویوس به بطن سوم مرتبط است. مایع مغزی نخاعی از طریق ساختارهای ویژه در سینوس (sagittal) به نام arachnoid villi جذب می‌شود.
تعادل میان CSF جذب شده و مقدار تولید شده، همیشه برقرار است.
اختلال و یا انسداد در سیستم می‌تواند باعث تولید بیشتر CSF شده و منجر به بزرگ شدن بطن یا Hydrocephalus شود و یا باعث تجمع CSF در نخاع گردد که Syringomyelia نامیده می‌شود.
تاریخ: سه شنبه , 15 بهمن 1398 (23:06)